Depresja i kryzysy psychiczneh wśród dzieci, młodzieży i dorosłych

Choć żyjemy w czasach, w których coraz częściej mówi się o zdrowiu psychicznym, to nadal wiele osób – zwłaszcza najmłodszych – cierpi w milczeniu. Depresja, myśli samobójcze, lęki czy wypalenie zawodowe nie wybierają wieku, statusu społecznego ani płci. To problemy, które mogą dotknąć każdego – dziecko, nastolatka, rodzica, nauczyciela, czy pracownika korporacji.

Depresja u dzieci i młodzieży – cichy wróg

Dzieci i nastolatki często nie potrafią wyrazić swoich emocji wprost. Depresja u młodych osób może objawiać się jako wycofanie, drażliwość, zaburzenia snu, niechęć do szkoły, spadek koncentracji czy samookaleczenia. Niezauważona i nieleczona depresja może prowadzić do poważnych kryzysów suicydalnych – według WHO samobójstwa są jedną z głównych przyczyn zgonów wśród młodych ludzi w wieku 15–29 lat.

Dorośli też cierpią – choć często w milczeniu

W przypadku dorosłych problem często leży w społecznym tabu i wysokich wymaganiach, jakie sobie narzucają. „Muszę dać radę”, „Nie mogę się teraz rozkleić”, „Mam rodzinę, obowiązki” – te przekonania sprawiają, że wiele osób ignoruje pierwsze objawy wypalenia, depresji czy zaburzeń lękowych. Tymczasem problemy psychiczne mogą dotknąć każdego – bez względu na poziom wykształcenia czy sukces zawodowy.

Dlaczego wciąż boimy się mówić o zdrowiu psychicznym?

Stygmatyzacja to jedno z największych zagrożeń. Lęk przed oceną, etykietą „słabego” czy „niestabilnego psychicznie” powstrzymuje wiele osób przed sięgnięciem po pomoc. Dotyczy to zarówno młodzieży, jak i dorosłych. Wciąż brakuje powszechnej edukacji o zdrowiu psychicznym – w szkołach, miejscach pracy, mediach.

Jak rozpoznać, że ktoś potrzebuje pomocy?

Warto zwracać uwagę na zmiany w zachowaniu – nagłe wycofanie, nadmierną drażliwość, utratę zainteresowań, problemy z koncentracją, mówienie o braku sensu życia. Kluczem jest rozmowa – otwarta, bez oceniania, bez dawania rad na siłę. Czasem wystarczy obecność i zapewnienie: „Nie jesteś sam/sama, jestem obok”.

Gdzie szukać pomocy?

• Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111 (czynny 24/7)
• Telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie: 116 123
• Poradnie zdrowia psychicznego (bez skierowania)
• Szkoły, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, fundacje i stowarzyszenia
• Platformy online oferujące pomoc psychologiczną

Pamiętaj

Depresja i inne kryzysy psychiczne to nie wyrok. To choroby, które można leczyć. Im szybciej je rozpoznamy i zaczniemy działać, tym większe są szanse na wyzdrowienie. Rozmawiajmy. Edukujmy. Reagujmy. Bo każde życie ma wartość – bez względu na wiek.