ŚWIATOWY DZIEŃ AUTYZMU

?Autyzm jest jak huśtawka. Kiedy jest na górze lub na dole, nie mogę widzieć całego życia. Kiedy mija środek, mogę rzucić spojrzenie na życie, jakie bym miała, gdybym nie była autystyczna (...)". ? tak w obrazowy sposób opisuje swoje schorzenie Donnie Williams, autorka ?Somebody somewhere".
2 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Autyzmu, zaś cały kwiecień ogłoszony został przez fundację Synapsis Miesiącem Wiedzy na Temat Autyzmu. Nie bądź zielony w temacie autyzmu! W kwietniu bądź niebieski!- apelują organizatorzy. Przytoczmy zatem kilka faktów:
Według danych Autism Europe 0,6 % populacji Unii Europejskiej dotkniętych jest autyzmem, co stanowi około 5 milionów osób (dane z 2009 roku).
Z kolei z szacunków dotyczących Stanów Zjednoczonych wynika, iż jedno na 166 urodzonych dzieci jest dotkniętych tym rodzajem niepełnosprawności.

Z kolei na stronie Parlametarnej Grupy ds. Autyzmu dowiadujemy się, że nie ma dokładnych informacji co do liczby osób z autyzmem w Polsce. Jednak przyjmując dane z badań epidemiologicznych przeprowadzanych w różnych krajach (w Polsce takich badań nie było) ocenia się, iż w Polsce osób tych może być co najmniej 30 000. Na podstawie informacji z różnych instytucji i placówek oraz pilotażowych badań ilości orzeczeń o niepełnosprawności na Mazowszu, liczbę dzieci i młodzieży dotkniętych autyzmem na terenie woj. mazowieckiego w 2008 r. szacowano na 1000 osób. Co roku diagnozowanych jest natomiast ponad 150 dzieci ze spectrum autyzmu (w 2009 r. zdiagnozowano 185 osób, w tym 120 z woj. mazowieckiego).

Zgodnie ze stosowaną w Polsce Międzynarodową Klasyfikacją Zaburzeń Psychicznych i Zaburzeń Zachowania ICD-10, autyzm zaliczany jest do grupy całościowych zaburzeń rozwojowych. Warunkiem postawienia rozpoznania jest pojawienie się nieprawidłowości w relacjach społecznych, komunikowaniu się oraz w rozwoju funkcjonalnej lub symbolicznej zabawy już przed 3 rokiem życia dziecka.
Jako całościowe zaburzenie rozwoju, autyzm ma wpływ na wszystkie obszary funkcjonowania. Powoduje zaburzenia relacji społecznych i kontaktu, trudności z podporządkowaniem się regułom społecznym wynikające z braku ich zrozumienia. Większość dzieci autystycznych jest niemówiąca, nie komunikuje się gestem, ma trudności ze wskazywaniem, naśladowaniem, spełnianiem poleceń. Jeśli dzieci mówią, to są to często echolalie. Nie potrafią one tworzyć dłuższych rozbudowanych wypowiedzi, mają trudności z inicjowaniem i podtrzymywaniem wymiany konwersacyjnej. Cechuje je brak lub ograniczenie rozumienia pojęć abstrakcyjnych. Nawet dobrze funkcjonujący autyści mają problemy z pragmatyką języka. Dodatkowo obserwuje się u nich zaburzenia zachowania ? liczne stereotypie i rytuały, koncentrowanie się na niefunkcjonalnych właściwościach przedmiotów, skrajne formy zaburzeń koncentracji. U niektórych pojawiają się także zachowania agresywne i autoagresywne.
Słowo autyzm budzi lęk. Przywodzi nam na myśl obraz ludzi, którzy żyją odizolowani, w swoim świecie. Do niedawna uważano, że jest to uszkodzenie mózgu i w związku z tym nie ma nadziei na wyzdrowienie. Tymczasem najnowsze badania i doświadczenia pokazują, że z autyzmem można całkiem sprawnie funkcjonować w społeczeństwie. Wiedza na ten temat pogłębiła się ogromnie od czasu pierwszego zdiagnozowania przypadku autyzmu w 1943. Ciągle znajdujemy lepsze sposoby rozumienia choroby i pomocy chorym w przystosowaniu się. Niektóre jej symptomy mogą z czasem zelżeć, inne mogą zniknąć. Przy właściwej opiece wiele zachowań autystycznych może być zmienionych na lepsze, znane są nawet przypadki, gdzie mogły one ustąpić, jak przydarzyło się to choćby cytowanej na wstępie Donnie Williams. Niestety, większość dzieci i dorosłych będzie w różnym stopniu okazywała pewne zachowania autystyczne przez całe życie. Z pomocą przychodzą wówczas różne rodzaje terapii w zakresie mowy, zachowania, wzroku, słuchu, terapie muzyczne, a także leki i zalecenia dietetyczne. Szczególnie ważna jest wczesna, prawidłowa diagnoza.