Zaburzenia psychiczne są bardzo różnorodne, dlatego nie ma mowy o jednolitej gamie objawów i zachowań, które przejawiają wszyscy z problemami natury psychicznej. Nadal jednak możemy zaobserwować pewne symptomy, które powinny  zaniepokoić.

Lekarze psychiatrzy wyróżniają:
- zaburzenia osobowości – tutaj mieszczą się wszystkie niespójne zachowania, a także wszelkie problemy z funkcjonowaniem w społeczeństwie,
- zaburzenia psychosomatyczne – zaburzenia psychiczne występują razem z innymi objawami, na przykład tymi związanymi z bólem i są ze sobą nierozerwalnie związane,
- zaburzenia psychotyczne – wszelkie zaburzenia myśli, świadomości, aktywności, emocji, czy stany, w których osoba chora doświadcza omamów i innych urojeń,
- zaburzenia nerwicowe – tutaj znajdują się wszelkie fobie czy natręctwa,
- uzależnienia – uzależnić można się praktycznie od wszystkiego, dzieci i młodzież też są narażone, na przykład na uzależnienie od Internetu, telefonu czy dopalaczy.
Leczeniem zaburzeń psychicznych w przypadku dzieci i młodzieży zajmuje się psychiatria dziecięca. Na zaburzenia psychiczne cierpi aż 20 procent dzieci – duża część z nich to zaburzenia depresyjne i nerwicowe. Rodzica powinny zaniepokoić wszelkie problemy rozwojowe – zaburzenia mowy, zbyt późne opanowywanie typowych umiejętności, czy brak zainteresowania relacjami społecznymi. Na pierwsze niepokojące objawy może zwrócić uwagę psycholog, pedagog lub wychowawca i zalecić konsultacje u specjalisty. W pierwszej kolejności warto wykonać badania, które może zlecić lekarz pierwszego kontaktu, dzięki którym będzie można stwierdzić, czy zaburzenia nie są wynikiem innych nieprawidłowości.

By uzyskać odpowiednia pomoc na wczesnym etapie rozwoju musimy wykonać kilka kroków…
1. Zgłosić się do lekarza psychiatry z dzieckiem, jeśli badania wykluczyły współistnienie innych chorób i podejrzewamy  wystąpienie zaburzeń psychicznych, by je potwierdził lub wykluczył,
2. Poprosić  o opinię o dziecku wychowawcę przedszkolnego lub szkolnego.
3. Z zaświadczeniem od psychiatry dziecięcego lub neurologa i opinią wychowawcy skierujemy się do najbliższej rejonowej poradni psychologiczno pedagogicznej (PPP) lub poradni specjalistycznej, pod którą podlega placówka, do której uczęszcza dziecko.
4. Składamy wniosek o diagnozę i wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego lub/ i   opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju.
5. Poradnia psychologiczno- pedagogiczna wystawi na podstawie diagnozy opinie WWR lub/i orzeczenie o  potrzebnie kształcenia specjalnego.
6. Opinia o wczesnym wspomaganiu rozwoju (WWR) pozwala uzyskać bezpłatne zajęcia specjalistyczne wyszczególnione w opinii przez zespół specjalistów diagnozujących dziecko i obejmuje dzieci przedszkolne i „zerówkowe” . Z bezpłatnych zajęć w poradni realizującej WWR mogą korzystać dzieci do chwili rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej.
7. Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego  wydaje poradnia ( PPP) w celu  realizacji kształcenia specjalnego, które realizowane jest zarówno w przedszkolach jak i szkołach.
8. W przypadku braku diagnozy, poradnia wskazuje kierunek dalszych badań, np. w poradni specjalistycznej.
9. Jeżeli u dziecka zdiagnozowano niepełnosprawność możesz  udać  się w zależności od miejsca zamieszkania do powiatowego/miejskiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności
( powiat – Starostwo Powiatowe, miejski – MOPS), złożyć wniosek i dziecko uzyska  orzeczenie o niepełnosprawności.
10.Orzeczenie o niepełnosprawności daje prawo do korzystania z terapii, rehabilitacji i turnusów rehabilitacyjnych dofinansowanych przez Państwowy Fundusz Osób Niepełnosprawnych. Rodzina może się również ubiegać o dofinansowanie do zakupu pomocy i sprzętów rehabilitacyjnych.
11.Każde dziecko niepełnosprawne ma prawo do zasiłku pielęgnacyjnego.
12. Jeżeli ze względu na stan zdrowia dziecka lub konieczność stałego uczestnictwa w procesie jego leczenia i rehabilitacji rodzic musi zrezygnować z pracy, to ma prawo do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego (warunkiem uzyskania świadczenia są odpowiednie zapisy w orzeczeniu o niepełnosprawności – punkty 7 i 8).