Umiejętności społeczne stanowią bardzo istotny element w życiu człowieka. Mają one wpływ na wiele sfer, praktycznie nie ma takiej dziedziny życia, w której nie są ważne. Osoby wykazujące się wysokimi kompetencjami społecznymi zdecydowanie lepiej radzą sobie w codziennym funkcjonowaniu, relacjach międzyludzkich i w znacznej części są bardziej zadowolone ze swojego życia towarzyskiego oraz zawodowego. Nabywanie umiejętności społecznych odbywa się u człowieka już od najmłodszych lat. Przeciętne dziecko nabywa te umiejętności poprzez obserwację otoczenia, w którym dorasta. Dziecko poszerza swoją grupę relacji i zaczyna nawiązywać kontakty nie tylko z najbliższymi. Wymaga to opanowania i przestrzegania określonych norm obowiązujących w danym miejscu. Jeżeli napotykamy na dziecko, które zachowuje się w sposób nie właściwy, nie przestrzega norm społecznych, to zwykle myślimy, że zostało źle wychowane albo, że dostało niewłaściwe wzorce. Jednak nie zawsze tak musi być. W przypadku dzieci z Zespołem Aspergera lub Autyzmem kwestia umiejętności społecznych jest szczególnie istotna. Dziecko takie ma silne ograniczenia w spontanicznym rozwoju swych zdolności komunikacyjnych i społecznych. Jest to szczególnie istotne w kontekście tego, iż stopień rozwinięcia tych umiejętności wpływa na poziom akceptacji dziecka przez środowisko społeczne, w którym się znajduje. Niezwykle ważne w takiej sytuacji jest wypracowanie zachowań społecznie akceptowanych i wyuczenie sprawności potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania w życiu codziennym.
Czym jest Trening Umiejętności Społecznych (TUS)?
TUS to jedna z głównych form terapii dzieci, młodzieży ze spektrum autyzmu, zespołem Aspergera i ADHD. Dotyczy osób, które mają trudności ze zrozumieniem zasad społecznych, problemy z rozpoznawaniem, nazywaniem i wyrażaniem emocji, mają niski poziom empatii oraz trudności z rozpoznawaniem potrzeb innych ludzi. Metoda ta została opracowana przez Arnolda Goldsteina, należy do terapii kognitywnych, czyli opartych na konkretnej wiedzy.
Dlaczego TUS jest ważny?
TUS ma na celu kształtowanie umiejętności komunikacyjnych, naukę współpracy w grupie. Uczestnicy uczą się rozwiązywać konflikty, radzić sobie z własnymi emocjami w sposób aprobowany społecznie. Mają okazję porozmawiać ze sobą, nabyć nowe umiejętności komunikacyjne, doświadczać czegoś nowego, a to wszystko pod kontrolą i przy wsparciu trenerów. Trenerzy na bieżąco udzielają uczestnikom treningu informacji zwrotnych. Trening służy nauce zasad interakcji społecznych. Zajęcia mają stałą strukturę i jasne zasady. Bardzo ważne jest przestrzeganie kontraktu, zasad, które uczestnicy TUS wspólnie ustalają i spisują na pierwszych zajęciach.
Do tych ustaleń, podczas trwania treningu, nieustannie się odwołujemy. Program Treningu Umiejętności Społecznych obejmuje naukę w 10 podstawowych dziedzinach:
- • zawieranie znajomości
- • słuchanie
- • pytanie
- • odmawianie
- • inicjowanie rozmowy
- • dyskutowanie
- • reagowanie na krytykę
- • wyrażanie krytyki
- • radzenie sobie z uczuciami
- • odróżnianie uczuć, wyrażanie krytyki, rozczarowania i mówienie komplementów
Dla kogo Trening Umiejętności Społecznych?
Zajęcia TUS przeznaczone są dla dzieci mających trudności w kontaktach społecznych, a szczególnie, gdy zdiagnozowano u nich zespół Aspergera, ADHD, autyzm wysoko funkcjonujący, zaburzenia zachowania lub zaburzenia więzi. Może on również pomóc dzieciom nieśmiałym, wycofanym, reagujących lękiem.
Zajęcia odbywają się w małych grupach i są dostosowane do potrzeb uczniów w danej grupie.