System wsparcia dla osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzin
Zaburzenia psychiczne przestają być tematem tabu, a wręcz stają się tematyką wielu konferencji i szkoleń, ze względu na dużą potrzebę poszerzania świadomości społecznej, jako odpowiedź na aktualne problemy. Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia nawet co czwarty dorosły w ciągu życia doświadcza kryzysu zdrowia psychicznego. Zapewnienie kompleksowego wsparcia jest więc podstawowym celem ochrony zdrowia.
Zagrożenia dobrostanu psychicznego mogą pojawić się w każdym momencie życia, a te występujące we wczesnym dzieciństwie, mogą nieść za sobą szczególnie szkodliwe skutki. Traumatyczne przeżycia, doświadczanie przemocy psychicznej, czy fizycznej to tylko niektóre czynniki, które mogą zaszkodzić zdrowiu dziecka i wpłynąć na większe ryzyka występowania chorób psychicznych.
Na naszą odporność psychiczną, będą miały natomiast wpływ czynniki ochronne , które obejmują nasze indywidualne umiejętności społeczno- emocjonalne, dostęp do edukacji, czy czynniki środowiskowe i społeczne. Indywidualne czynniki, do których należą umiejętności emocjonalne, czy czynniki genetyczne, mogą mieć wpływ na naszą odporność psychiczną.
Czynniki społeczne i środowiskowe, takie jak np. doświadczanie przemocy, czy nierówności społecznych mogą zwiększać ryzyko wystąpienia kryzysu zdrowia psychicznego.
Zagrożenia dla zdrowia psychicznego mogą przyjmować masową skalę, co dało się zauważyć w okresie minionej pandemii, czy kryzysów humanitarnych. Te trudne momenty, mogą mieć realny wpływ na duży kryzys w zakresie poczucia bezpieczeństwa, a tym samym przełożyć się na dobrostan psychiczny ludności.
Jeden pojedynczy czynnik, czy splot wydarzeń, nie zawsze ma wpływ na rozwinięcie choroby psychicznej, ale doświadczanie nieustannego lęku, czy permanentnego stresu może mięć wpływ na obniżenie odporności psychicznej.
System pomocy w Polsce jest rozbudowany i dotyczy wsparcia w różnym zakresie:
Pomoc opiera się na współpracy różnych instytucji, działających w różnym zakresie:
1.Pomoc zdrowotna – poradnie zdrowia psychicznego.
2. Wsparcie socjalne – ośrodki pomocy społecznej, PCPR, czy mieszkania chronione.
3.Wsparcie zawodowe – urzędy pracy, WTZ, ZAZ.
4. Wsparcie rodzinne i społeczne – grupy wsparcia, organizacje pozarządowe.
Zgodnie z zaleceniami WHO wszystkie kraje powinny działać na rzecz wzmocnienia dostępności do wsparcia w zakresie zdrowia psychicznego i skupiać się na zaspokajaniu potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi oraz szerzeniu świadomości na temat profilaktyki zdrowia psychicznego.
Najlepszym sposobem na osiągnięcie tego celu jest zwiększanie dostępności do opieki instytucjonalnej, a także bezpłatnego wsparcia w momencie kryzysu zdrowia psychicznego.
Ogromna luka w zakresie opieki i prewencji w przypadku takich chorób, jak depresja, czy zaburzenia lękowe, oznacza, że kraje powinny również zbadać bardziej innowacyjne podejścia do rozszerzenia, a także zróżnicowania opieki nad chorymi.
Zaspokajanie potrzeb i rozwiązywanie problemów
Celem pomocy jest przywrócenie jak największej samodzielności, integracji społecznej, a także przeciwdziałanie wykluczeniu osób z zaburzeniami zdrowia psychicznego. Ważne jest również zwiększenie dostępności i elastyczności system wsparcia, w taki sposób, żeby systematycznie dawać szansę na powrót do zdrowia i pełnego życia społecznego.
